Publiczna Szkoła Podstawowa nr 12 im. Jana Pawła II

Kalendarium

Sobota, 2024-05-04

Imieniny: Floriana, Michała

Statystyki

  • Odwiedziło nas: 5770972
  • Do końca roku: 241 dni
  • Do wakacji: 48 dni

Logowanie

Zaloguj się

Wielkanoc w Polsce

„Wielkanoc- wielka radość w sercu,
gdy chodzisz po świecie kwitnącym kobiercu.
Na stole pisanki tęczą malowane,
wśród zieleni trawy cukrowy baranek.
Bazie w wazoniku, ciasta i wędliny…
Wielkanoc i wielkie spotkanie rodziny!”

Wielkanoc to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie. Upamiętnia męczeńską śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. 
Święta Wielkanocne są ruchome i wypadają między 22 marca a 25 kwietnia.

Ze Świętami Wielkanocnymi wiążą się bogate tradycje. Niektóre z nich są zapomniane, inne kultywowane do dziś.

Jedną z dawnych tradycji był pogrzeb żuru. Żur w dawnych czasach był zupą postną, spożywaną bez mięsa przez większość Wielkiego Postu. Po zakończeniu okresu wyrzeczeń
w niektórych miejscach Polski istniał zwyczaj wylewania garnków z zupą na znak radości
z nadejścia świąt i możliwości zmian na stole. Zwyczaj wieszania śledzia miał podobny charakter, co wylewanie żuru. Postne jedzenie, którego po dłuższym czasie wszyscy mieli dość, stawało się obiektem zemsty. Inna tradycja już zapomniana to palenie, topienie lub wieszanie Judasza. Ten zwyczaj jest chrześcijańską wersją pogańskiego palenia lub topienia Marzanny. W ramach potępiania uczynku ucznia, który zdradził Jezusa, przygotowywano specjalną kukłę, którą wieszano, wleczono po ulicach i okładano tym, co było pod ręką. Kolejny zwyczaj- prawdopodobnie już zapomniany - to mycie twarzy wodą, w której gotowały się jaja na święconkę. Kiedyś wierzono, że to ma pomagać na cerę, a nawet likwiduje  piegi. Zasłonięcie lustra w Wielki Piątek oznaczało wyrzekanie się wszelkiej próżności. 

Wiosenne porządki, które robiło się i nadal robi przed świętami, mają symboliczny charakter. To okazja, by wyrzucić z domu złe zimowe duchy, choroby i smutek, a wpuścić wiosenną odnowę.
Święcenie palm w Niedzielę Palmową przetrwało do dziś. Dawniej wierzono, iż palmą należy  okładać domowników, aby wygonić z nich złe duchy. Połknięcie bazi z takiej palemki miało przynosić zdrowie i bogactwo.
Trudno wyobrazić sobie Wielkanoc bez święconki. Wedle tradycji w powinny się znaleźć:

  • baranek symbolizujący Jezusa,
  • mięso – symbol końca postu,
  • jajo – symbol narodzin,
  • masło – znak zamożności,
  • chrzan nawiązujący do „goryczy męki”,
  • woda – symbol życia.

Na uroczystym śniadaniu wielkanocnym nie może zabraknąć święconych pokarmów. Ulubioną przez dzieci tradycją jest śmigus-dyngus, znany wszystkim zwyczaj oblewania się wodą.  Ma on sporo ciekawych znaczeń. Przede wszystkim oblewano piękne dziewczęta, które mogły się „wykupić”, obdarowując chłopca pisanką. Polewanie się wodą ma także korzenie w tradycjach oczyszczania się po zimie z chorób i złych mocy. Z pewnością zapomniany zwyczaj to babasik, podczas którego dziewczęta oblewały wodą chłopców.

 

Autor: Marzena Pelc

Licznik wyświetleń: 68